Thi Khánh An bên chiếc máy gắp mía thuỷ lực xoay 3600 do anh sáng tạo.
Gần 10 năm trồng mía, anh Thi Khánh An (sinh năm 1973, ngụ xã Suối Đá, huyện Dương Minh Châu) không xa lạ gì với các loại xe cơ giới phục vụ cho việc trồng mía. Gia đình có một chiếc máy cày, để thoả mãn niềm đam mê đối với thiết bị, máy móc- đặc biệt là máy móc nông nghiệp, anh An nhiều lần “giải phẫu” chiếc xe để tìm hiểu tính năng, cấu tạo của các thiết bị trong quá trình sử dụng.
Nhờ sự đam mê ấy mà sau nhiều năm “tháo ra, lắp vào” chiếc máy cày, anh An dần trở thành… thợ sửa và “chế” máy cày lành nghề, có uy tín khi mở một cơ sở sửa chữa máy cày ở khu phố Long Mỹ, phường Long Thành Bắc, thị xã Hoà Thành.
Năm 2014, Nhà máy đường Bourbon nhập một số xe gắp mía do Thái Lan sản xuất với giá gần 650 triệu đồng/chiếc để hỗ trợ nông dân có hợp đồng trồng mía với nhà máy. Ngắm nghía chiếc máy mới, anh An tự hỏi mình có thể làm ra chiếc máy có tính năng giống như vậy, thậm chí tốt hơn không, vì xe gắp mía của Thái Lan thời điểm đó chỉ có tiến, còn lúc lùi sẽ gặp khó khăn.
Nghĩ là làm, anh bắt tay vào sáng tạo chiếc máy gắp mía thuỷ lực cho riêng mình. Để tiết kiệm, anh An vẽ thiết kế lên giấy bìa cứng, ráp thành mô hình, phân tích tạo dáng, tính năng rồi mới làm thành xe thật.
Năm 2017 anh thành công “xuất xưởng” chiếc máy gắp mía đầu tiên nhưng kiểu dáng cồng kềnh, cần gắp mía tuy xoay được nhưng không cẩu hàng linh hoạt; thế là anh rã ra… “bán ve chai” và lại cặm cụi ráp thêm nhiều chiếc khác bằng những vật liệu dễ kiếm, rẻ tiền nhưng bền chắc và hiệu quả.
Sau nhiều lần thử nghiệm, tốn không ít tiền mua thiết bị, anh An có được chiếc xe gắp mía thuỷ lực hoàn chỉnh, đẹp mắt và quan trọng nhất là khắc phục được những nhược điểm của xe gắp mía Thái Lan hiện hành. Điều này làm anh rất tự hào và hạnh phúc.
“Máy gắp mía thuỷ lực xoay 3600” của anh Thi Khánh An thiết kế dựa trên những tính năng vượt trội của 3 loại xe: gắp mía thuỷ lực do Thái Lan sản xuất, nâng hàng và gắp gỗ. Xe gồm máy cày 68 mã lực gắn thêm cần xoay ví sau, 8 tấn và hệ thống bánh lái ngược.
Đây là sáng tạo độc đáo của một người thợ cơ khí không chỉ biết sửa chữa, “chế” máy mà còn có kinh nghiệm nhiều năm sử dụng máy cày như anh: cầu xoay 3600 cứng cáp, linh hoạt, gắp và nâng được hàng hoá với trọng lượng lớn trên nhiều địa hình; hệ thống bánh ngược để di chuyển tiến - lùi linh hoạt trên những rỗng mía nhấp nhô cao đến 30-40cm gây chấn động lớn khi xe hoạt động…
Anh An thiết kế cần gắp mía xoay 3600 đa năng để tiện sử dụng, phát huy hết công suất nên xe không chỉ gắp mía mà còn gắp cây bắp, rơm, cỏ voi, cây mì và các loại cây gỗ như cao su, tràm, bạch đàn, tre nứa; thậm chí còn dùng để nhổ cây mãng cầu (dọn vườn mãng cầu để trồng mới), dọn cỏ hoang, gắp các phế liệu lớn…
Với cây mía, sự linh hoạt của cầu xoay 3600 đã giúp việc vận chuyển mía lên xe nhanh gấp 10 lần so với sử dụng nhân công. Máy có thể gắp mía xếp lên xe, ép xuống gọn gàng, thẳng hàng; công suất gắp 10-12 tấn mía/giờ, phải cần đến 30-40 công nhân chặt mía mới kịp phục vụ tốc độ vận chuyển của máy.
Anh An cho biết: “Giá thành của xe không cao, chỉ cần dùng xe bốc vác mía thuê trong một năm là có thể thu hồi vốn vì máy gắp bốc đến 150 tấn mía/ngày (bằng 10 xe mía/ngày). Vào mùa cao điểm thu hoạch mía (tháng 11) chỉ cần có chiếc xe gắp mía này, mỗi ngày có thể thu nhập 2,5 - 3,5 triệu đồng sau khi trừ chi phí, và mỗi vụ có thể bốc vác, vận chuyển 9.000 tấn mía”.
Anh Thi Khánh An đã nhiều lần hỗ trợ Điện lực Hoà Thành thực hiện các giải pháp cải tiến, sáng tạo, đạt giải Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc- đặc biệt ở phần thuỷ lực. Đến nay, mô hình “Máy gắp mía thuỷ lực xoay 3600” của anh đã đạt giải Ba tại hội thi Sáng tạo Khoa học và Kỹ thuật Tây Ninh lần thứ 12 (năm 2020-2021) và được Ban Tổ chức tuyển chọn tham dự hội thi Sáng tạo Kỹ thuật toàn quốc. Đó là niềm động viên lớn để anh tiếp tục hành trình sáng tạo của mình.
Hải Âu
Niềm vui lớn nhất của anh An khi ra Nghệ An lắp ráp “Máy gắp mía thuỷ lực xoay 3600” cho Công ty ngô giống Hoà Bình là được đến thăm làng Sen quê Bác, ngắm tượng đài Bác Hồ lồng lộng giữa quảng trường trung tâm Nghệ An, đó cũng là lần đầu tiên anh ra đất Bắc.
