Các hầm chứa nước thải đã được rào chắn xung quanh nhưng chưa lắp bảng cảnh báo nguy hiểm (ảnh chụp vào ngày 2.8.2022 tại đoạn giáp mương nội đồng)
Trong hội nghị tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND tỉnh, huyện sau kỳ họp thứ 4 nhiệm kỳ 2021-2026 diễn ra vào ngày 3.8.2022 tại hội trường UBND xã Suối Ngô, nhiều cử tri ngụ ấp 4 có ý kiến phản ánh các hầm chứa nước thải của Công ty TNHH sản xuất cao su Trường Phát (Công ty Trường Phát) tại khu vực tổ 16, ấp 4 thường xuyên bốc mùi hôi thối gây ô nhiễm môi trường không khí khu dân cư. Cử tri kiến nghị đại biểu HĐND hai cấp và chính quyền địa phương quan tâm chấn chỉnh dứt điểm tình trạng này.
CHỈ THỰC HIỆN MỘT PHẦN NỘI DUNG CAM KẾT
Trước đó, Báo Tây Ninh cũng đã nhận được đơn của bà Nguyễn Thị Sen đại diện cho 30 hộ dân (cùng ký tên trong đơn) ngụ tổ 16, ấp 4, xã Suối Ngô phản ánh nội dung tương tự như trên. Trong đơn của các hộ dân còn cho rằng, Công ty Trường Phát để nước thải có màu đen, bốc mùi hôi chảy xuống mương nội đồng dẫn ra suối tự nhiên, gây ô nhiễm nguồn nước. Thực trạng này diễn ra nhiều năm qua, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ và môi trường sống của người dân trong khu vực. Các hộ dân yêu cầu phía Công ty Trường Phát phải chịu trách nhiệm.
Về nội dung kiến nghị của cử tri, ngày 10.8.2022, UBND xã Suối Ngô có báo cáo gửi UBND huyện Tân Châu. Theo đó, ngày 18.4.2022, UBND xã nhận được đơn của bà Nguyễn Thị Sen- đại diện cho 30 hộ dân- phản ánh Công ty Trường Phát xả nước thải gây ô nhiễm môi trường, bốc mùi hôi thối. Ngày 21.4, UBND xã Suối Ngô mời ông Trần Văn Ngọc- Giám đốc Công ty Trường Phát và bà Sen lên xã làm việc.
Trước sự chứng kiến của bà Sen và chính quyền địa phương, ông Ngọc cam kết: Công ty sẽ tiến hành phủ bạt, xử lý hầm nước thải không để bốc mùi hôi gây ảnh hưởng người dân xung quanh, thời gian khắc phục đến hết ngày 30.4.2022; không xả nước thải chưa đạt chuẩn theo quy định ra môi trường, nếu vi phạm sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm; liên hệ Trạm Y tế xã Suối Ngô để khám, chữa bệnh cho người dân; làm rào chắn, lắp biển báo kể từ ngày 21.4.2022 đến hết ngày 21.5.2022.
Công ty đã đào 2 hầm như hiện trạng trên đất mà chưa xin giấy phép. Trong đó, 1 hầm nhỏ diện tích khoảng 300m2, ông Ngọc cam kết không sử dụng hầm này; 1 hầm khác lớn hơn cũng được ông Ngọc cam kết sẽ thực hiện việc xin giấy phép của cơ quan có thẩm quyền; thời gian thực hiện các nội dung này đến hết ngày 21.5.2022. Ngoài ra, ông Ngọc còn cam kết bảo đảm các hầm chứa nước thải không làm ảnh hưởng đến hành lang an toàn dòng suối.
Thế nhưng, tính tới thời điểm UBND xã Suối Ngô có báo cáo nêu trên thì các nội dung cam kết của ông Ngọc chỉ thực hiện được một phần. Cụ thể, Công ty Trường Phát có trải bạt chống thấm, phủ bạt phía trên 1 hầm lớn; làm hàng rào xung quanh; mời y tế đến khám bệnh cho các hộ dân xung quanh. Công ty tiếp tục xây dựng thêm 1 hồ chứa xử lý nước thải, hiện đang thi công. Bên cạnh đó, công ty còn có 1 hồ nhỏ khoảng 300m2 chứa nước thải trước đây, hầm này không có hệ thống bạt chống thấm và bạt phủ phía trên.
UBND xã Suối Ngô kiến nghị UBND huyện Tân Châu chỉ đạo các phòng chuyên môn làm việc với Công ty Trường Phát, để có hướng xử lý theo đúng quy định pháp luật; đồng thời làm cơ sở trả lời cử tri. Ngày 11.8, UBND huyện có văn bản chỉ đạo Phòng NN&PTNT; Phòng TN&MT phối hợp với các đơn vị liên quan và UBND các xã Suối Ngô, xã Tân Thành tham mưu UBND huyện trả lời các ý kiến, kiến nghị của cử tri.
Qua quan sát vào ngày 2.8.2022, các hầm chứa nước thải của Công ty Trường Phát đã được rào chắn bằng lưới kẽm B40 xung quanh, chưa lắp bảng cảnh báo khu vực nguy hiểm. Các hầm chứa nước thải liền kề phía sau nhà máy đã được phủ bạt để hạn chế bốc mùi hôi, nhiều chỗ bờ hầm đất có dấu mới đắp gần đây bị nước mưa xói lở. Thực tế, vẫn còn một hầm đất chứa nước thải với diện tích khoảng 300m2 chưa được phủ bạt, hầm này gần khu dân cư nhất.
Tại thời điểm quan sát, hầm lộ thiên bốc nặng mùi hôi, nước dưới hầm có màu đen, đặc quánh, nhiều bọt khí, người đến gần có cảm giác khó thở. Thậm chí, tại khu vực nhà dân cách đó khoảng 200m vẫn bị ảnh hưởng bởi mùi hôi. Do vậy, qua trao đổi trực tiếp với nhiều hộ dân có nhà gần khu hầm chứa nước thải, mọi người đều bức xúc việc Công ty Trường Phát để mùi hôi thối từ hoạt động chế biến mủ cao su làm ảnh hưởng đến khu dân cư.
Một góc khu hầm đất lộ thiên chứa nước thải bốc nặng mùi hôi của Công ty Trường Phát (ảnh chụp vào ngày 2.8.2022)
BỊ PHẠT TIỀN VÀ BUỘC KHẮC PHỤC HẬU QUẢ
Trong quá trình xử lý vụ việc, ngày 5.8.2022, Công an huyện Tân Châu có Kết luận kiểm tra số 1323 về việc chấp hành pháp luật về môi trường đối với Công ty Trường Phát.
Theo nội dung chính của kết luận, Công ty Trường Phát chưa được cấp phép xả thải vào nguồn nước. Trước đó, khoảng 12 giờ 30 ngày 20.6.2022, Công an huyện Tân Châu phối hợp Phòng TN&MT kiểm tra, phát hiện Công ty đang hoạt động và đã xả trực tiếp nước thải chế biến mủ cao su chưa qua xử lý từ ao chống thấm (diện tích khoảng 60m x 50m, chiều sâu 5m, có phủ bạt HDPE) ra mương nội đồng, còn đọng lại tại mương khoảng 4,5m3 nước thải sản xuất.
Đoàn kiểm tra đã lập biên bản ghi nhận hiện trạng và thu 1 mẫu nước thải tại vị trí xả thải ra môi trường, gửi đơn vị chức năng giám định để xử lý theo quy định. Theo thông báo kết quả giám định số: 22.06.1818/1-1 ngày 29.6.2022 cho thấy: “độ kiềm PH không vượt; chất rắn lơ lửng (TSS) vượt 3,36 lần; nhu cầu oxy hoá BOD5: vượt 9,54 lần; nhu cầu oxy hoá học COD: vượt 7,31 lần; Amoni NH4+_ N: vượt 4,71 lần; tổng nitơ: vượt 3,36 lần so với QCVN 01-MT:2015/BTNMT cột A hệ số Kq=0,9; Kf= 1,2”.
Qua làm việc, ông Trần Văn Ngọc trình bày do Công ty đang trong thời gian xin điều chỉnh thay đổi hạng mục công trình trong công nghệ xử lý nước thải của dự án, từ hệ thống cũ sang hệ thống xin điều chỉnh… nên hệ thống xử lý nước thải tại thời điểm kiểm tra không hoạt động xử lý nước thải, mà chỉ thu gom nước thải sản xuất mủ cao su chứa vào ao đất có phủ bạt HDPE.
Ông Ngọc còn trình bày, ngày 19.6.2022, bạt che ao đất chứa nước thải bị rách mối hàn nên mới tràn ra ngoài qua ống thoát nước trên mặt ao, đổ xuống mương nội đồng với lưu lượng khoảng 4,5m3/ngày (24 giờ). Đến 12 giờ 30 ngày 20.6.2022 thì đoàn kiểm tra của Công an huyện và Phòng TN&MT đến lập biên bản đối với Công ty. Ông Ngọc thừa nhận toàn bộ hành vi vi phạm của Công ty và cam kết sẽ sớm khắc phục, không để xảy ra vụ việc gây ô nhiễm môi trường.
Cũng theo Kết luận kiểm tra số 1323 của Công an huyện Tân Châu, qua xác minh tại Phòng Hồ sơ Công an tỉnh Tây Ninh thể hiện: ngày 1.2.2018, Công ty Trường Phát do ông Trần Văn Ngọc làm Giám đốc từng vi phạm “Xả thải vượt quy chuẩn kỹ thuật ra môi trường”, bị UBND tỉnh Tây Ninh xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 232.000.000 đồng (đã đóng phạt xong vào năm 2018).
Công an huyện Tân Châu xác định, Công ty Trường Phát- do ông Trần Văn Ngọc là người đại diện theo pháp luật, đã có hành vi xả nước thải chứa các thông số môi trường thông thường vào môi trường vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải từ 3,08 lần đến 8,7 lần, trong trường hợp thải lượng nước thải nhỏ hơn 5m3/ngày (24 giờ) là vi phạm điểm a, khoản 5, Điều 13, Nghị định 155/2016/NĐ-CP ngày 18.11.2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Công an huyện đã lập biên bản vi phạm hành chính về hành vi này để làm căn cứ ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.
Trao đổi với phóng viên Báo Tây Ninh vào ngày 15.8.2022, ông Nguyễn Hoà Bình- Phó Chủ tịch UBND huyện Tân Châu cho biết, trên cơ sở kết quả giám định mẫu nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về nước thải khi xả ra môi trường, UBND huyện ban hành quyết định xử phạt hành chính đối với Công ty Trường Phát, đồng thời tống đạt quyết định này đến Công ty theo quy định. Tổng số tiền xử phạt lần này là 135 triệu đồng, buộc Công ty Trường Phát thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả môi trường do để nước thải ra mương nội đồng.
Quốc Sơn
