Bà Đẹp chỉ phần đất gia đình bà hiến cho chính quyền địa phương xây dựng Văn phòng ấp Phước Lập.
Bà Đẹp cho biết, nguồn gốc đất của bà trước đây do cha chồng là ông Lê Văn Hỉnh khai phá. Trước năm 1975, vì bom đạn chiến tranh, gia đình ông Hỉnh di dời lên vùng biên giới Campuchia để trú ẩn.
Sau ngày miền Nam giải phóng, vợ chồng bà Đẹp về phần đất ông Hỉnh khai phá trước đó để cất nhà ở và canh tác liên tục từ đó cho đến nay. Khi mới khai phá, trên phần đất này chưa có mồ mả. Ông Hỉnh qua đời, gia đình an táng ông trên phần đất này. Hàng xóm thấy vậy nên mới xin để chôn cất người thân trên phần đất này.
Đến khoảng năm 1980, số mồ mả ngày càng nhiều nên gia đình bà Đẹp không cho chôn cất nữa. Năm 2007, Ban nhân dân ấp Phước Lập có xin bà Đẹp một phần đất để xây dựng văn phòng ấp. Bà Đẹp đồng ý hiến 8m đất chiều ngang.
Tuy nhiên, do phần đất bà Đẹp hiến có mặt tiền rộng, nhưng mặt hậu hẹp nên không thể xây cất văn phòng ấp được, chính quyền địa phương vận động ông Nguyên có đất liền kề hiến tặng thêm một phần đất khác liền kề và gộp lại với phần đất của bà Đẹp để đủ diện tích xây dựng văn phòng ấp.
Bà Đẹp khẳng định, thời điểm năm 2007, các ông Hà Văn Sương- Chủ tịch UBND xã, ông Nguyễn Thành Long- Phó Chủ tịch UBND xã, ông Đỗ Quốc Hùng- cán bộ Địa chính xã và ông Nguyễn Văn Giáo- Bí thư Chi bộ ấp Phước Lập nhiều lần vào nhà bà để xin đất xây dựng văn phòng ấp.
Khi gia đình hiến đất, một số người dân sinh sống tại địa phương biết việc này. Lúc địa phương xin đất chỉ nói miệng chứ không có văn bản. Khi đo đất ngoài thực tế, chính quyền địa phương có lập biên bản, nhưng UBND xã giữ, không giao cho bà Đẹp.
Theo ông Hà Văn Sương- nguyên Chủ tịch UBND xã, bà Đẹp có tới nhà ông nhờ xác nhận nhưng do ông đã nghỉ hưu nên không thể thực hiện. Ông Nguyễn Thành Long- nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Phước Vinh cho biết: “Thời điểm đó, tôi không có vô nhà bà Đẹp để xin đất xây dựng văn phòng ấp. Tôi chỉ đến để giải quyết tranh chấp ranh đất con đường đi vào trường học phía ở sau”.
Ông Đỗ Quốc Hùng- nguyên cán bộ Địa chính xã cũng nói: “Tôi không xin đất xây dựng văn phòng ấp. Lúc đó, bà Đẹp có tranh chấp con đường vào trường học phía bên trong. Vụ việc kéo dài nhiều năm.
Phần đất đang cất văn phòng ấp hiện nay không rõ ràng. Thực tế, gia đình bà Đẹp có canh tác trên đất. Lúc đó, xã và ấp thống nhất, gia đình bà Đẹp cho một phần đất cất văn phòng ấp”.
Ông Nguyễn Văn Cường- Chủ tịch UBND xã cho biết, theo cử tri ấp Phước Lập, khu đất xây văn phòng ấp trước đây là đất nghĩa địa. Trong Sổ mục kê của xã cũng ghi rõ, năm 1993, Ban nhân dân ấp Phước Lập đăng ký sử dụng phần đất này.
Ngày 27.5.2019, UBND xã cùng Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh và Ban Quản lý ấp đến phần đất trên đo đạc, xác định lại diện tích đất, bà Đẹp cũng có mặt và đề nghị cắm mốc hiện trạng phần đất công này- nơi tiếp giáp với mặt đường, có chiều ngang 10,76m, chiều dài 23m.
Nếu cắm trụ theo bà Đẹp đề nghị thì đất công của UBND xã sẽ giảm 6,8m chiều ngang. Do đó, chưa thống nhất diện tích để cắm trụ. UBND xã kiến nghị Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Châu Thành hỗ trợ UBND xã kiểm tra lại quá trình làm hồ sơ thừa kế tại thửa đất số 153, tờ bản đồ số 31.
Ngày 4.5.2021, huyện thành lập đoàn thanh tra liên ngành đến làm việc với bà Đẹp về quá trình sử dụng thửa đất số 153, tờ bản đồ số 31 (đo đạc năm 2000) mà UBND huyện cấp giấy CNQSDĐ cho bà.
Kết quả thẩm tra, xác minh, đoàn thanh tra nhận xét, thửa đất số 2022 do UBND xã Phước Vinh quản lý thể hiện trên hồ sơ địa chính (sổ mục kê 1989 và sổ mục kê 2010). Ông Lê Văn Chẩn- chồng bà Đẹp không có quản lý sử dụng thửa đất này nên không kê khai đăng ký và không được cấp giấy CNQSDĐ.
Năm 2008, bà Đẹp nhận thừa kế đất từ ông Chẩn. Số thửa 2022, ông Chẩn không được cấp giấy CNQSDĐ nhưng xã cấp cho bà Đẹp theo thủ tục thừa kế là không đúng quy định về thừa kế QSDĐ tại điểm a Khoản 1 Điều 106 Luật Đất đai 2003.
Đồng thời, khi tham mưu cấp giấy theo hồ sơ thừa kế cho bà Đẹp thì cán bộ Địa chính cấp luôn diện tích đất Văn phòng ấp Phước Lập và đất nghĩa địa là không đúng quy định tại Điều 167 Luật Dân sự năm 2005.
Việc cấp giấy CNQSDĐ cho bà Đẹp theo trình tự thủ tục cấp thừa kế đối với thửa 153, tờ bản đồ số 31, đo đạc năm 2000 là không đúng theo quy định tại điểm b Khoản 2 Điều 38 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2003.
Đoàn thanh tra cũng xác định nghĩa địa trên phần đất thửa 2022 được hình thành từ năm 1965, hiện nay còn ngôi mộ ông Phạm Văn Đâu chôn năm 1965. Từ năm 2014 trở về trước, gia đình bà Đẹp không có tác động gì trên thửa đất 2022.
Đến năm 2015, bà Đẹp đổ đất nâng cấp mặt bằng phần đất này và đến năm 2017 trồng mì được 1 vụ thì bị dịch khảm lá nên cày bỏ. Năm 2019, bà Đẹp đem cây tràm bông vàng trồng trên phần đất này thì bị UBND xã lập biên bản ngăn chặn.
Theo kết quả xác minh của đoàn thanh tra, UBND xã, cán bộ Địa chính xã không thực hiện tốt việc thống kê, kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất của địa phương theo quy định Luật Đất đai và văn bản hướng dẫn thi hành dẫn đến thiếu sót, sai phạm về quản lý đất đai tại địa phương.
Cụ thể, giai đoạn 1989 đến 2008, UBND xã thực hiện không tốt việc thống kê, kiểm kê đất đai theo quy định Luật Đất đai năm 2003. Do đó, năm 2008, cán bộ Địa chính thực hiện trình tự thủ tục cấp giấy CNQSDĐ theo thủ tục cấp thừa kế đối với thửa 153 (trong đó có diện tích của văn phòng ấp và diện tích đất nghĩa địa và thửa 153 không có trong giấy CNQSDĐ của ông Lê Văn Chẩn) cho bà Đẹp là không đúng quy định tại điểm b Khoản 2 Điều 38 của Nghị định 181/2004/NĐ-CP. Giai đoạn 2010-2017, sổ mục kê năm 2010 thể hiện: cột tên người sử dụng quản lý không thể hiện tên người sử dụng đất, loại đối tượng UBS (đất trụ sở), diện tích 408,2m2. Mục đích sử dụng- cột kiểm kê TCS thể hiện đất trụ sở, cơ quan, công trình sử dụng của Nhà nước.
Năm 2015, bà Đẹp đổ đất để lấp hố bom, đến năm 2017 đổ đất xong, UBND xã không có biện pháp ngăn chặn, nhưng có thành lập đoàn đo đạc có đại diện ấp và xã để xác định ranh đất giữa văn phòng ấp với đất bà Đẹp, và không thành.
Đến năm 2019, xã mới lập biên bản ngăn chặn việc trồng tràm. Theo đoàn thanh tra, UBND xã thực hiện không tốt việc thống kê, kiểm kê đất đai theo quy định Luật Đất đai năm 2013.
Phần đất trồng tràm này đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng cho bà Đẹp, nhưng chính quyền địa phương khẳng định là đất công của xã do cấp nhầm, UBND huyện Châu Thành đã ra quyết định thu hồi.
Từ thực tế nêu trên, đoàn thanh tra kiến nghị UBND huyện chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND huyện thu hồi giấy CNQSDĐ thửa số 153, diện tích 1.863m2 đã cấp cho bà Đẹp.
Đồng thời, giao UBND xã Phước Vinh có trách nhiệm xử lý cây tràm trồng trên đất và kiến nghị Văn phòng ĐKĐĐ Chi nhánh huyện Châu Thành thực hiện điều chỉnh giảm diện tích thửa số 217, TBĐ số 14, đo đạc năm 1989 theo quy định pháp luật, với lý do năm 2008, đã cấp thừa kế cho bà Đẹp, đến năm 2017 tiếp tục cấp thừa kế cho ông Khanh và ông Bạo.
Đoàn thanh tra còn kiến nghị UBND huyện chỉ đạo Chủ tịch UBND xã kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân có liên quan đối với các thiếu sót, sai phạm về quản lý đất đai tại địa phương.
Ngày 4.10 vừa qua, UBND huyện ban hành Quyết định số 605 thu hồi giấy CNQSDĐ đã cấp cho bà Đẹp nhưng bà không đồng tình, nên làm đơn khiếu nại. Theo quy định, UBND huyện sẽ xem xét và giải quyết đơn khiếu nại của bà Đẹp. Nếu UBND huyện giải quyết không thoả đáng, bà Đẹp có thể khiếu nại đến UBND tỉnh, hoặc khởi kiện hành chính đối với Quyết định số 605 của UBND huyện Châu Thành.
Đại Dương
