Các hoá chất cần kiểm soát đặc biệt khi nhập khẩu
Hiện nay, khai báo hoá chất nhập khẩu triển khai qua Cổng thông tin một cửa quốc gia theo quy định tại Điều 27, Nghị định số 113/2017/NĐ-CP. Thông tin khai báo hoá chất được tự động chuyển đến hệ thống của Bộ Công Thương, khi đó hệ thống của Bộ tự động phản hồi qua Cổng thông tin một cửa quốc gia tới tổ chức, cá nhân khai báo và cơ quan Hải quan. Việc phản hồi tự động kết quả khai báo hoá chất nhập khẩu hiện nay tồn tại một số bất cập. Do vậy, Nghị định số 82/2022/NĐ-CP bổ sung quy định mới về các hoá chất cần kiểm soát đặc biệt khi nhập khẩu.
Theo đó, các hoá chất nguy hiểm cần kiểm soát khi thực hiện thủ tục khai báo hoá chất nhập khẩu bao gồm dinitơ oxit, xyanua và các hợp chất của xyanua, thuỷ ngân và các hợp chất của thuỷ ngân. Trong thời hạn 16 giờ làm việc, kể từ thời điểm hệ thống Bộ Công Thương tiếp nhận hồ sơ khai báo đối với các trường hợp quy định tại điểm a khoản này, cơ quan, cá nhân khai báo.
Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, cơ quan tiếp nhận thông tin khai báo gửi phản hồi trên hệ thống điện tử đến tổ chức, cá nhân khai báo hoá chất để bổ sung, hoàn chỉnh hồ sơ. Các trường hợp hồ sơ không hợp lệ bao gồm tổng khối lượng hoá chất nhập khẩu tính từ đầu năm đến thời điểm khai báo lớn hơn khối lượng được cấp phép trong năm, các tài liệu đính kèm không đúng theo quy định tại khoản 3 Điều này, thông tin khai báo hoá chất nhập khẩu chưa chính xác.
Trường hợp hồ sơ hợp lệ, Cơ quan tiếp nhận thông tin khai báo phê duyệt hồ sơ và phản hồi thông tin khai báo, thông tin được phản hồi qua Cổng thông tin một cửa quốc gia tới tổ chức, cá nhân khai báo và cơ quan Hải quan.
Nghị định nêu rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân thực hiện khai báo hoá chất qua Cổng thông tin một cửa quốc gia. Theo đó, tổ chức, cá nhân phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của các thông tin khai báo theo biểu mẫu có sẵn trên Cổng thông tin một cửa quốc gia và các văn bản, chứng từ, dữ liệu điện tử trong bộ hồ sơ khai báo hoá chất qua Cổng thông tin một cửa quốc gia.
Trường hợp thông tin khai báo không chính xác, hồ sơ khai báo hoá chất điện tử là cơ sở để tổ chức, cá nhân có thẩm quyền tiến hành hành xử phạt vi phạm hành chính. Tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm lưu trữ bộ hồ sơ khai báo hoá chất để xuất trình cho cơ quan có thẩm quyền khi được yêu cầu, thời gian lưu trữ hồ sơ tối thiểu 5 năm.
Tăng cường kiểm soát sử dụng tiền chất công nghiệp
Theo quy định mới, tổ chức, cá nhân sử dụng tiền chất công nghiệp để sản xuất các sản phẩm, hàng hoá khác phải thực hiện các quy định tại Chương V của Luật Hoá chất và các quy định như phải có đầy đủ hoá đơn mua tiền chất công nghiệp, giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ, thông tin về nhà sản xuất, nhà nhập khẩu hoặc nhà cung cấp các loại tiền chất công nghiệp; có phiếu xuất kho, nhập kho.
Phải lập sổ theo dõi tình hình sử dụng tiền chất công nghiệp. Sổ theo dõi bao gồm các thông tin: Tên tiền chất công nghiệp, số lượng tiền chất mua vào (số lượng nhập khẩu, mua trong nước), số lượng đã sử dụng, số lượng tồn kho; mục đích sử dụng tiền chất công nghiệp. Nghị định số 82/2022/NĐ-CP nêu rõ, trong quá trình sử dụng tiền chất công nghiệp, tổ chức, cá nhân phải có biện pháp quản lý, kiểm soát tiền chất công nghiệp và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc làm thất thoát tiền chất công nghiệp.
Bổ sung quy định cơ sở hoá chất phải tổ chức diễn tập ứng phó sự cố
Tại Nghị định số 113/2017/NĐ-CP ngày 9.10.2017 của Chính phủ chưa quy định việc diễn tập ứng phó sự cố hoá chất đối với các cơ sở hoá chất phải xây dựng biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố hoá chất.
Nhiều cơ sở hoá chất sau khi xây dựng biện pháp không tổ chức diễn tập ứng phó sự cố hoá chất. Chính vì thế khi xảy ra sự cố hoá chất, các cơ sở nói trên còn lúng túng, ứng phó không kịp thời, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là các sự cố đối với các hoá chất nguy hiểm thuộc danh mục hoá chất phải xây dựng kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hoá chất quy định tại Phụ lục IV Nghị định số 113/2017/NĐ-CP như NH3, Cl2, HF, HCl, Xyanua, Metanol…
Do đó, Nghị định số 82/2022/NĐ-CP đã bổ sung quy định, hàng năm các cơ sở hoá chất phải tổ chức diễn tập phương án ứng phó sự cố hoá chất đã được xây dựng trong biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố hoá chất với sự chứng kiến hoặc chỉ đạo của đại diện cơ quan quản lý chuyên ngành địa phương trong trường hợp cơ sở hoá chất có tồn trữ hoá chất thuộc Danh mục hoá chất nguy hiểm phải xây dựng kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hoá chất nhưng dưới ngưỡng quy định tại Phụ lục IV ban hành kèm theo Nghị định này.
Thiên Di
