*Xuất phát từ mục tiêu, chức năng của công tác xã hội, nhân viên công tác xã hội với tư cách là người hành nghề công tác xã hội, có những nhiệm vụ:
- Thúc đẩy, phục hồi, duy trì và tăng cường chức năng của cá nhân, gia đình và cộng đồng thông qua hoạt động trợ giúp, xoá bỏ và phòng ngừa nghèo đói, phát huy nguồn lực trong xã hội.
- Xây dựng, hoạch định và thực thi các chính sách xã hội, chương trình hành động, hệ thống dịch vụ xã hội, nguồn lực xã hội cần thiết để đáp ứng nhu cầu của con người và trợ giúp sự phát triển năng lực của con người.
- Theo dõi, kiểm soát các chính sách, chương trình thông qua hoạt động biện hộ, hoạt động chính trị để tăng năng lực cho những nhóm yếu thế hay có nguy cơ yếu thế và thúc đẩy công bằng, bình đẳng về mặt kinh tế cũng như xã hội.
- Phát triển những kiến thức kỹ năng của công tác xã hội để bảo đảm mục tiêu nghề nghiệp của mình.
*Với tính chất chức năng của nghề công tác xã hội, nhân viên công tác xã hội có thể làm việc ở phạm vi khá rộng như trong các lĩnh vực:
- Lĩnh vực phụ trách về giải quyết các vấn đề xã hội như lao động - thương binh và xã hội.
- Lĩnh vực về y tế: Trong các bệnh viện, cơ sở y tế công cộng...
- Lĩnh vực giáo dục: Trong các trường học, cơ sở đào tạo.
- Lĩnh vực luật pháp: Trong các toà án, nhà tù...
*Công tác xã hội là hoạt động chịu ảnh hưởng rất nhiều của mối quan hệ tương tác với con người do vậy hoạt động của nghề nghiệp này mang tính chất khá phức tạp. Chất lượng và hiệu quả của thực hành công tác xã hội được quyết định một phần bởi phẩm chất đạo đức của nhân viên công tác xã hội. Đây là hoạt động được xem như một nghệ thuật, nghệ thuật của giao tiếp cùng với trái tim nhân hậu. Có thể kể tới những phẩm chất đạo đức sau đây cần có ở họ:
- Trước hết cần sự cảm thông và tình yêu thương con người, sự sẵn sàng giúp đỡ người khác cũng là một phẩm chất đạo đức quan trọng ở người nhân viên xã hội.
- Thứ hai, cần có niềm đam mê nghề nghiệp, sự cam kết với nghề nghiệp.
- Trung thực là một yếu tố đạo đức quan trọng nhân viên xã hội cần có.
- Thái độ cởi mở cũng được xem như một yếu tố về nhân cách cần có đối với nhân viên công tác xã hội, bởi đó là yếu tố tiên quyết tạo nên niềm tin và sự chia sẻ từ phía đối tượng.
Ngoài ra, nhân viên công tác xã hội cần có tính kiên trì, nhẫn nại; lòng vị tha, sự rộng lượng; có quan điểm cấp tiến và hoạt động hướng tới sự thay đổi trong trật tự xã hội; cương trực, sẵn sàng từ chối sự gian lận trong người quản lý.
Đồng thời, nhân viên xã hội cần có những kiến thức cơ bản sau: kiến thức về chính sách và dịch vụ trợ cấp xã hội; kiến thức về hành vi ứng xử của con người và môi trường xã hội; các phương pháp công tác xã hội; các kiến thức chung về kinh tế - xã hội, pháp luật.
Trong tiến trình trợ giúp đối tượng giải quyết vấn đề, nhân viên công tác xã hội cần có những kỹ năng cụ thể về bảo đảm hiệu quả công việc, tuỳ theo chức năng và hoạt động, như: kỹ năng lắng nghe tích cực; thu thập, phân tích thông tin; nhận xét, đánh giá; thiết lập mối quan hệ với đối tượng; diễn giải vấn đề, thuyết trình trước quần chúng; giao tiếp.
Bảo Châu
